Actualizado
Comentarios
José Silveira, o estremeño que sucou o mar dos negocios desde Galicia
Tan remiso ás aparicións públicas como como pouco coñecido fóra de Vigo e a súa contorna, con Silveira Cañizares vaise o primeiro navieiro de España, con grupos como Elcano ou Remolcanosa, un holding moi internacionalizado e consolidado no transporte marítimo
José Silveira, el dueño de Naviera Elcano, junto a la conselleira de Mar, Rosa Quintana (izquierda) y la exministra de Pesca, Elena Espinosa (derecha) / EFE
Comentarios
A Siberia é unha comarca de lenda, despoboada, dura, cun clima rigoroso, dedicada basicamente á agricultura e cun dos índices de renda per capita máis baixos de toda a provincia á que pertence, Badaxoz, na xa de por si deprimida Estremadura. Alí, no municipio de Helechosa de los Montes, lindeiro con Toledo, como nunha esquina perdida do mapa, e cun censo que hai uns anos non chegaba ao milleiro de habitantes, naceu José Silveira Cañizares xusto despois dunha Guerra Civil que castigou a aquelas xentes como a poucas. Corría 1938. Pronto, apenas sendo un neno, a familia trasládase a Talavera de la Reina, entón a anos luz de converterse no polo industrial que é hoxe, en busca dunha oportunidade.
Desde alí, un Silveira adolescente viaxa a Madrid, a preparar o ingreso na Mariña, para logo recalar na Escola de Náutica da Coruña, o seu primeiro contacto con Galicia. Xa non se movería da terra que viu nacer o seu emporio. Excepto para sucar o mar, desde o Mediterráneo ata o Báltico. Entre outras compañías, o navieiro falecido este xoves traballou por conta allea para Transmediterránea e Pescanova, ocupando postos como oficial, xefe de máquinas e, por último, inspector de buques. Foi precisamente un premio, cando casou, como agasallo de vodas, o que levou ao mozo Silveira a ese posto. Descríbeo con detalle o libro Señores de Galicia (A Esfera dos Libros, 2008), cuxo autor é o xornalista Julián Rodríguez. “O presidente decidiu nomearme inspector na compañía, que era entón a primeira empresa pesqueira de Europa. Só tiña vinte e seis anos”, lembraba José Silveira.
Sempre con “Charuca”
Foi no outono de 1965, xusto despois de cumprir o primeiro aniversario de voda, cando o navieiro emprende o seu primeiro negocio a través da firma Transportes e Frigoríficos Internacional. Nesa etapa compatibiliza o seu posto en Pescanova cos seus primeiros pasos no sector do transporte marítimo. E todo, grazas á súa esposa, María del Rosario, Charuca, que co tempo daría nome a un dos remolcadores do grupo e que entón era a que pilotaba a incerta aventura empresarial dos Silveira. “Ela sempre traballou máis que eu. Foi a miña alma máter. É unha gran traballadora, e se eu estou oito horas ao día ao pé de canón, ela está doce. Sen a miña muller eu non tería feito nada na vida”, lembraba Silveira en Señores de Galicia.
E o certo é que as palabras do navieiro non quedaban en simple chiscadela de marido entregado. A súa muller “manda”, coinciden en sinalar amigos e traballadores do grupo. É ela, por exemplo, quen fai as veces de portavoz do grupo cando toca falar cos medios de comunicación. E é ela, tamén, quen durante anos tivo un maior paquete accionarial do holding que xa é A Nosa Terra 21, significativamente por encima do seu marido, e tamén dos tres fillos (María del Rosario, José Bernardo e Julio) que teñen presenza no capital. Eles, inmersos no día a día, e que empezaron botando unha man nas súas vacacións estivais, sempre cobraron menos que outros traballadores que non son da familia nos postos que desempeñaron. “Foime ben con esta práctica, e eles entendérono desde o primeiro momento. Ningún empezou aquí de xerente, gañáronse os seus postos”.
O gran golpe con Elcano
Tan remiso ás aparicións públicas como pouco coñecido fóra de Vigo e a súa contorna, Silveira pode considerarse o gran navieiro deste país. Se Galicia é punto e aparte dentro da frota pesqueira española, a súa importancia na mercante non queda atrás. A través das súas navieiras, que pivotan sobre o holding Grupo Nosa Terra 21, o empresario chegou a controlar na década de 2000 practicamente unha cuarta parte da tonelaxe total dos buques cargueiros propiedade de armadores españois.
Dos máis de catro millóns de toneladas brutas (GT) en mans do sector en España, máis dun millón corresponden á Navieira Elcano, adquirida por Silveira á Sociedade Estatal de Participacións Industriais (SEPI) a finais dos noventa, en plena febre privatizadora do Goberno do Partido Popular. Xa entón ás máis de vinte unidades desa frota (dedícase sobre todo ao transporte de produtos a granel, petróleo e tamén gas licuado) súmase a de Remolcanosa, cunha trintena de remolcadores, dentro e fóra de España, o gran segredo do éxito deste empresario criado moi lonxe do mar.
